Op 19 en 22 juli laatstleden heeft de FOD Financiën twee nieuwe FAQ’s m.b.t. de Belgische UBO-wetgeving uitgegeven. Deze FAQ documenten worden ten informatieve titel uitgegeven en bevatten interpretaties en verduidelijkingen van de op vele vlakken onduidelijke Belgische UBO-wetgeving. De twee recente FAQ’s wijken op bepaalde (belangrijke!) punten af van de vorige FAQ die werd uitgegeven op 2 april 2019. Enkele wijzigingen hebben een grondige impact op de identificatie en registratie van de UBO’s.

In wat volgt, zetten wij enkele belangrijke wijzigingen uiteen.

Uitzondering beursgenoteerde ondernemingen

De meest recente FAQ vermeldt dat beursgenoteerde vennootschappen, die genoteerd zijn op een gereglementeerde markt, niet verplicht zijn om hun UBO’s te registeren. Dit op voorwaarde dat ze (i) reeds onderworpen zijn aan de openbaarmakingsvereisten verenigbaar met het EU recht of gelijkwaardige internationale normen en (ii) adequate transparantie van de eigendomsinformatie garanderen. De FAQ voorziet niet in een uitzondering voor hun dochterondernemingen. De FAQ wijkt hiermee af van de Belgische wetgeving maar ligt wel in lijn met artikel 3, 6, a) van de 4^de Europese Antiwitwasrichtlijn.

Wijzigingen inzake de behandeling van het huwelijksregime

Een van de voornaamste verduidelijkingen is de behandeling van het huwelijksregime. Indien een participatie in de huwelijksgemeenschap valt, wordt gesteld dat enkel de echtgenoot die de controle heeft over de informatieplichtige entiteit geregistreerd moet worden als UBO. Deze feitelijke controle kan aangetoond worden door de inschrijving in het aandelenregister, de effectieve uitoefening van het stemrecht, etc. Er zou geen rekening gehouden moeten worden met de vermogensrechten (vb. dividendrecht). Indien beide echtgenoten een feitelijke controle uitoefenen over de informatieplichtige entiteit zullen beide echtgenoten als UBO moeten worden geregistreerd. Vanzelfsprekend moet ook aan de andere voorwaarden voldaan zijn (vb. procentuele drempel, controle).

Bovenstaande interpretatie, waarbij de vermogensrechten niet in rekening genomen worden, lijkt een afwijking op de wetgeving te vormen. Want in het geval van een splitsing van het eigendomsrecht van een aandeel zal niet alleen de vruchtgebruiker (houder van de lidmaatschapsrechten) maar ook de blote eigenaar (houder van de vermogensrechten) als UBO geregistreerd moeten worden indien deze de 25% grens overschrijdt.

Controle door publiekrechtelijke rechtspersonen

Een andere noemenswaardige bepaling in de recente FAQ betreft de situatie waarin de aandelen van een vennootschap voor meer dan 25 procent in handen zijn van een publiekrechtelijke rechtspersoon. De FAQ bepaalt dat ook in dit geval de cascade-test moet worden toegepast om de uiteindelijk begunstigde te identificeren en geeft op gedetailleerde wijze mee hoe hierbij te werk moet worden gegaan.

Publiekrechtelijke rechtspersonen en sui generis entiteiten

Publiekrechtelijke rechtspersonen vallen slechts onder het toepassingsgebied van de UBO-wetgeving indien zij de vorm hebben aangenomen van een vennootschap of rechtspersoon geregeld in het Wetboek van vennootschappen of het Wetboek van vennootschappen en verenigingen.

Daarnaast bepaalt de FAQ uitdrukkelijk dat juridische entiteiten ‘sui generis’, die noch vennootschappen, noch vzw’s/ stichtingen, noch trusts, fiducieën of andere gelijkaardige juridische constructies zijn, (bv.projectverenigingen, speciale fondsen,…) van het toepassingsgebied zijn uitgesloten.

Registratie, verificatie en bijwerking gegevens

De FAQ informeert verder duidelijk dat de documenten die toegevoegd worden bij de registratie niet publiekelijk openbaar worden gemaakt. Deze documenten zullen enkel beschikbaar zijn bij raadpleging door de toezichthoudende en rapporterende entiteiten.

Jaarlijks moet de in het UBO-register opgenomen informatie worden bevestigd. De termijn van één jaar, begint te lopen vanaf de laatste in het UBO-register aangebrachte wijziging. Deze termijn valt dus niet noodzakelijkerwijs samen met het kalenderjaar. Een automatische herinnering zou een maand voor de deadline verstuurd worden via MyMinFin of eBox.

Afwijking zichtbaarheid gegevens

Zoals gekend kan men een afwijking aanvragen met betrekking tot de zichtbaarheid van de geregistreerde gegevens voor het grote publiek. Een afwijking voor de opname van gegevens in het UBO-register is niet mogelijk. De nieuwe FAQ geeft enkele voorbeelden van bewijskrachtige documenten die het verzoek tot afwijking kunnen staven. Verder wordt een bijkomende nuancering gemaakt dat de informatie met betrekking tot intermediaire entiteiten zichtbaar blijft wanneer een aanvraag tot afwijking werd ingediend.

De FAQ geeft de mogelijkheid mee om voorafgaand aan het indienen van een formeel verzoek, een verzoek tot afspraak in te dienen om specifieke zaken/situaties met de administratie te bespreken. Ten slotte wordt vermeld dat tegen ieder besluit tot weigering van een afwijking, beroep kan worden aangetekend bij de Raad van State.

Stichting Administratiekantoor (“STAK”)

De FAQ van 2 april 2019 gaf aan dat wanneer een stichting als intermediaire entiteit optrad, de UBO’s van de stichting de UBO’s van de onderliggende vennootschap waren. Voor een Belgische STAK diende men dan de regels/categorieën van een stichting te hanteren. Een Nederlandse STAK werd door de administratie als een trust aanzien waardoor andere regels/categorieën toegepast moesten worden. De laatst uitgebracht FAQ stapt echter volledig af van deze zienswijze.

Het huidige standpunt van de administratie is dat een Belgische vennootschap de rechtsvorm van een vennootschap heeft, ongeacht de certificering van haar aandelen. Er moet dan ook doorheen de STAK gekeken worden. Bijgevolg moeten de regels/categorieën voor vennootschappen worden aangewend. Dit kan als gevolg hebben dat andere personen als UBO van de onderliggende vennootschap zullen kwalificeren en moeten worden opgenomen in het UBO-register.

Wat wel behouden blijft is een beperkte zichtbaarheid. In de gevallen waarin een natuurlijke persoon UBO is van een Belgische vennootschap via een STAK, zal enkel deze STAK algemeen zichtbaar zijn in het UBO-register in hoofde van de onderliggende vennootschap. Belanghebbenden kunnen de informatie met betrekking tot de achterliggende natuurlijke personen dan enkel achterhalen in de mate dat zij een legitiem belang aantonen.